Czy jajko warto czymś zastąpić?
Białko jaja stanowi wzorcowy skład aminokwasowy, ale jest to białko zwierzęce, które podnosi stężenie cholesterolu, a samo żółtko zawiera w sobie już około 213 mg tego składnika (przy zalecanym spożyciu do 300 mg/dobę). Dodatkowo jaja mają działanie zakwaszające ze względu na dużą koncentrację siarki, należą do produktów ciężkostrawnych i alergizujących.
Okazuje się, że jajka wcale nie są niezbędne do przygotowania wielu produktów takich jak pieczywo, drożdżówki, ciasta itp. Praktycznie wszystkie wyroby piekarnicze i większość ciast możemy wypiekać bez użycia jaj i nie stosując żadnych zamienników. Przy wyrabianiu ciasta na pierogi rezygnacja z jajka jest wręcz pożądana, ponieważ uzyskane w ten sposób ciasto będzie delikatniejsze.
Mąka ziemniaczana
Mąka ziemniaczana jest produktem zawierającym skrobię. Uzyskuje się ją z bulw pędowych ziemniaków. Proces otrzymywania polega na rozdrobnieniu świeżych, wymytych ziemniaków, wypłukiwaniu i osadzaniu skrobi z wydajnością około 12%. Uzyskany krochmal poddawany jest czyszczeniu, suszeniu i przesianiu. Ostatecznie ma postać sypkiego, matowego proszku o barwie czysto białej, bez śladów obcych zapachów i posmaków.
Mąkę ziemniaczaną używamy do wiązania kotletów, ciast, placków oraz do przygotowania kisielu.
Mąka sojowa
Mąka sojowa posiada silne właściwości wiążące, w związku z czym zagęszcza się nią zupy i sosy. Na rynku dostępne są mąki sojowe z różną zawartością tłuszczu: odtłuszczona (>1%), o niskiej zawartości tłuszczu (4,5- 9%), niskotłuszczowa (15%) oraz pełnotłusta (18-20%). Mąka ta znalazła zastosowanie w żywieniu osób na diecie bezglutenowej.
Mąka sojowa służy jako dodatek do wyrobu m.in.: pieczywa, makaronów, ciast, pączków, deserów, past i mleka sojowego.
Dojrzały banan
Jest doskonałym zamiennikiem jajka w praktycznie wszystkich deserach oraz ciastach. ½ banana odpowiada 1 jajku. Doskonale zagęszcza kremy, nadając im jednocześnie słodki bananowy smak. Z mrożonych bananów można przygotować także pyszne wegańskie lody.
Zobacz też: Dieta przeciwnowotworowa w czasie Wielkanocy – co jeść, a czego unikać?
Mus jabłkowy
Wspaniale sprawdza się jako zagęstnik deserów. Dodając mus jabłkowy do truskawek, jagód czy śliwek uzyskujemy chutney o pożądanym smaku, skracając jednocześnie czas gotowania. W takich chutneyach smak jabłka pozostaje niewyczuwalny, a dominują smaki innych owoców. Mus jabłkowy sprawdza się także przy pieczeniu muffinów i wilgotnych ciast. 80 g musu zastępuje 1 jajko.
Siemię lniane
Zmielone ziarna można dodawać zamiast jajka w celu wiązania kotletów i wyrobów piekarniczych. 2 łyżki zmielonych nasion lnu zmieszane z 3 łyżkami wody zastępują 1 jajko.
Siemię lniane w naszej diecie jest ważnym źródłem kwasów omega-3.
Mąka groszkowa
Choć mąka groszkowa jest jeszcze mało znana w naszym kraju, szybko zdobywa popularność. Zawdzięcza ona to swoim specyficznym właściwościom wiążącym. Może zastąpić jajko w praktycznie wszystkich słonych potrawach. Najczęściej używa się mąki groszkowej do zlepiania oraz panierowania kotletów.
Jest ona jedyną mąką, którą wykorzystana podczas panierowania nie przepuszcza tłuszczu. Dzięki temu, warzywa, czy też kotlety, usmażone w cieście z mąki groszkowej stają się chrupiące z zewnątrz, lecz jednocześnie nie wchłaniają tłuszczu. Mąka groszkowa służy także do zagęszczania sosów.
Ciecierzyca i mąka z niej powstała zawiera dużo węglowodanów, białka, błonnika, fosforu, potasu i witamin z grupy B. Charakteryzuje się najwyższą spośród wszystkich roślin strączkowych koncentracją łatwo przyswajalnego żelaza.
Inne alternatywy jajek:
- 1 łyżka mąki ryżowej + 2 łyżki wody
- ½ szklanki musu z dyni
- 3 łyżki sody oczyszczonej + 1 łyżka octu jabłkowego
- 2 łyżki proszku do pieczenia + 1 łyżka oleju + 2 łyżki wody
- 1 łyżka nasion chia + 1/3 szklanki wody
- 1 łyżka białka sojowego + 3 łyżki wody
- 1 łyżka agar-agar + 3 łyżki wody
- 3 łyżki masła orzechowego
Zobacz też: Czy jajko jest zdrowe?
Opracowanie: mgr Hanna Stolińska-Fiedorowicz. Instytut Żywności i Żywienia
